✍مریم داری پور
🔹 هشت دهه قبل رادیو در ایران راه اندازی شد،جعبه ای کوچک با محتوایی فراوان،ترکیب صدا ،موسیقی و کلامش دنیایی پدید آورد که هر گونه دلتنگی را از خانه ها دور می کرد،گوش سپردن به رادیو عادتی روزانه و صدایش در خانه یک جریانِ زندگی بود.
🔹رادیو شنیدن را به ما آموخت ، در این روزگار که کمتر شنونده های خوبی هستیم برای تقویت تخیل و تصویر سازی مان به رادیو نیاز داریم.
🔹اهالی رادیو هم از همنشینی با رادیو بهره ها برده اند ساده ،گرم ،بی آلایش ،کم توقع و پُر کار ،همین است که رادیو آدمِ اهلش را می خواهد.
➖ سراغ یکی از اهالی رادیو رفتیم از گویندگان موفق و پُر انرژی صدا مرکز ایلام که سال ها بدون هیاهو کار خود را با عشق و علاقه انجام می دهد.« هدی بیوک زاده »بیشتر از مصاحبه و دوربین اهلِ رادیو است.
🔹می گوید عشقش به رادیو او را به رادیو خواند و این رادیو بود که او را انتخاب کرد.
🔹 طراوت در موج کلام « هدی بیوک زاده» و شادی در بطن اجرای او نهفته است.
آوای گرم و گیرای او سال هاست که با گوش ما ایلامی ها آشناست.
🔹 بانوی گوینده با لبخند و استقبال گرمش از پشت شیشه های اتاق رادیو می آید و برای آغاز گفتگو پذیرا می شود.
🔹او در این سالها، گویندگی برنامه های متعددی را در صدا و سیمای مرکز ایلام به عهده داشته است در این گفتگو از تجربه اندوزی و خاطرات خود در رادیو می گوید که با هم می خوانیم:
🔸 چه زمانی متوجه شدید که صدایتان می تواند مناسب برای گویندگی باشد؟
🔻 دوران کودکی مادرم قصه های شیرین کودکانه را با حال و هوایی دلنشین برایم می خواند ،دوست داشتم مثل مادرم روزی برای اطرافیانم قصه تعریف کنم.
در بازی های دوران کودکی ام نقش مجری برنامه ها را انتخاب میکردم ، با ضبط صوت قدیمی که در خانه داشتیم صدای خود را ضبط و با شوق و ذوق برای بقیه پخش می کردم.
زمان که گذشت در میانه دوران دبیرستان به توصیه یکی از بستگان برای تست گویندگی به صدا و سیمای مرکز، ایلام مراجعه کردم،بلافاصله پذیرفته شدم و شروع به کار کردم و تا به امروز با وجود ناملایمات ،غم ها ،اجتناب ناپذیری های روزگار سعی داشتم با انرژی صدایم منعکس کننده نیکی و کامروزی برای شنوندگان رادیو باشم.
🔸 اولین اجرایی که داشتید کدام کار بود؟
🔺برنامه زنده «صدای جوان» اولین اجرای من در سال ۱۳۷۹ پس از پذیرش تست گویندگی ام بود .آن سال من دوم دبیرستان بودم با وجود مشغله تحصیل و علاقه ام به کار اما با برنامه ریزی سعی کردم خللی به تحصیل و کارم وارد نشود.البته حمایت و دلگرمی همکاران نیز در این مسیر کمک کرد.
🔸انرژی تان را برای اجرا چگونه تقویت می کنید؟
🔻سعی می کنم به گفتگو و کلامم جان بدهم . وقتی این تصور را دارم که مخاطبم تنها صدای من را نمی شنود او من را تماشا می کند این حس نزدیکی با شنونده انرژی و توان من را برای اجرا قوت می دهد.
🔸تا کنون به فعالیت در حوزه دوبله فکر کرده اید؟
🔻دوبله به صورت جدی خیر. اما قصه خوانی را دوست دارم به ویژه برای بچه ها البته برای انتخاب هر سبک کاری تُن صدا مهم است و باید به این موضوع اهمیت داده شود
🔸از شاخصه های اجرا بگویید اصلا گوینده از نگاه هدی بیوک زاده کیست؟
🔻به نظرم وقتی گوینده تقلید نداشته باشد، خود و صدای خودش باشد بیشتر راه را رفته است در دنیای گویندگی امروز تقلید کردن به این حرفه ضربه هایی وارد کرده است،هر گوینده با اجرای خود اجرا کند این گونه متفاوت می ماند .
🔸کلاس یا دوره آموزشی را برای اجرا توصیه می کنید؟
🔻آموزش به ویژه در خصوص فن بیان برای یک فرد علاقه مند به اجرا او را بهتر کمک می کند.یعنی یک فرد با استعداد و علاقه مند به گویندگی با تُن و لحن مناسب و گذراندن دوره آموزشی لازم می تواند یک گوینده موفق شود.
🔸یعنی شما سبک کلاس های آموزشی که این روزها نیز در سراسر ایران پررونق و پر تکرار شده اند برای اجرا را ضروری می دانید؟
🔻 سعی میکنم از این نگاه خیلی وارد بحث نشوم و به متخصصان بسپارم اما واقعیت این است درصد بالایی از این دوره ها به گواه بسیاری از افراد که شرکت کرده‌اند عملکرد غیر حرفه ای و غیر عملی و با اهداف سود جویانه دارند ،بنابراین تشخیص متقاضی و انتخاب کدام از این این دوره ها مسأله ای مهم است.
🔸از رمز موفقیت یک گوینده فرمودید ،گوینده موفق کیست؟
🔻ببینید گویندگی در دنیا علاوه بر این که یک هنر است به عنوان یک صنعت یا شغل شناخته می شودو برای آن جایگاه بزرگی قائل هستند ،بنابراین آشنایی با فن گویندگی اولویت دارد.
فن بیان خوب مهم ترین عامل در اجرای یک گوینده موفق است.
ویژگی اصلی دیگر توانایی بیان درست و روان خواندن کلمات است ،اگر در انجام کار گویندگی لفظ درستی از واژگان نداشته باشیم برای شنونده مناسب نیست.
رمز موفقیت یک گوینده حرفه ای را در قدرت و خوانش صحیح تکلم می دانم.
🔸گوینده ای را نام می برید که به سبک شان علاقمند باشید؟
🔻 بله حتما هست ،بدون شک اجرای جناب استاد بهروز رضوی را علاقه دارم .
🔸سبک اجرای خود را به سبک اجرای گوینده ای نزدیک می دانید؟
🔻بین صحبت ها عرض کردم اصلا سعی نکرده ام از کسی تقلید کنم ،به هر حال اجرای بانو با آقا فرق دارد و به طور کلی حس گویندگی متفاوت است ،اما در بین اطرافیان،همکارانی یا مواردی بوده که به بنده گفته اند: حیف است با این سبک صدا چرا در خارج از استان فعالیت نداری؟
یا اظهار کردند صدای شما را شنیدیم فکر نکردیم رادیو ایلام است؟
هر چند شاید به بنده لطف داشته اند اما باور کنید بازخوردم به این پیشنهاد ها و توصیه ها خوب و مثبت نبوده ،چون عِرق خاصی به ایلام دارم و با علاقه و رضایت برای شنونده ایلامی و استانم در این سال ها کار کردم و در بین شان هستم.
🔸پس قطعا بین مردم و مخاطبانتان با کسانی برخورد داشته اید که صدای شما را شناخته اند؟
🔻بله بارها تکرار شده به طور مثال فروشگاهی ،محل خریدی مراجعه کردم حتی سعی کردم آرام تر صحبت کنم اما مردم با محبت خود شناختند.می پرسند شما گوینده رادیو نیستید ؟
یا حتی توصیه می کنندصدای شما برای گویندگی مناسب است این لحظات برای کسی که مردمش برایش ارج دارد قطعا لحظات شادی ست.
🔸از این خاطرات دوران کاری تان بفرمایید.
🔻 خاطره هایی هست که هیچ وقت فراموش نمی شوند بعضی شنوندگان همیشه همراه که در برنامه های رادیو همراه مان بودند لطف و محبت دارند،یادم هست بانویی مهربان از نقطه ای دور از استان که مخاطب برنامه شبانه ی ما بود هدیه ای برای من فرستادند با یاداشتی محبت آمیز با مضمون خداقوت و خسته نباشید این خاطره برای من ماندگار شد.
🔸پس بی دلیل نیست رادیو هم خودش رسانه ای خونگرم است؟این معادلات محبت آمیز در آن نیز صرف می شود؟
🔻همین طور است،کار رادیو دلی ست و با روح و روان و ذات انسان ها سرو کار دارد اگر عاشق نباشی خیلی زود مُشتت برای مخاطب باز می شود و اورا ازدست می دهی.
شما بسیاری از هنرمندان بزرگ که در دل های مردم ماندگار شده اند را ببینید همه روزی از رادیو آغاز کرده اند و جزیی از خانواده رادیو هستند .
🔸 بانو بیوک زاده، گوینده جایگاه گویندگی را چگونه ارزیابی می کند؟
🔻 ببینید رادیو برای شنونده جایگاه ویژه ای دارد این رابطه باید متقابل باشد اهمیت به کار و مخاطب برای کسی که کار در رادیو را انتخاب می کند لازم است کسی که به عنوان گوینده در رادیو فعالیت می کند باید صدای خوبی داشته باشد تا برنامه ای که پخش می شود اثر گزار باشد بعد از آن تربیت گوینده در رادیو مهم تر است وقتی گوینده نتواند با ویژگی رادیو خود را وفق دهد مخاطب پَس زَده می شود
خیلی وقت ها به این موضوع فکر میکنم
مطمئن می شوم که جمله:« تنها صداست که می ماند» چقدر صحیح است.
🔸 صفحه های متعدد مجازی را که جستجو می کنیم اینفلوئنسر های مجازی دیده می شود که به عنوان گوینده تزریق می شوند.نظر شما در این خصوص چیست ؟
🔻نباید این موضوع دامن داده شود ،بدون تخصص ،تجربه و داشتن فن و سواد رسانه ای لازم گوینده به معنای واقعی تولید نمی شود این نمایش ها قطعا با ایرادات و آسیب هایی که دارند ماندنی نیستند .
🔸خود شما در پلفترم های دیگر فعالیتی ندارید؟
🔻خیر تا کنون علاقه ای نداشتم.
🔸خیلی کم مصاحبه هم می کنید ؟
🔻البته اکثریت هنرمندان و اهالی رادیو تمایلی به دیده شدن ندارند.
🔸 حتی در اتفاقات اجتماعی هم کمتر اظهار نظر دارید ؟
🔻معتقدم گوینده ی مردمی باید برای مردم و بی طرفانه کلامش را هدایت کند.
🔸تا حالا شده سیما ( تلویزیون) برای اجرا به سراغ تان بیاید؟
🔻مواردی بوده بر حسب ضرورت همکاری در واحد سیما تقاضای همکاری داشته اما ترجیح همیشگی من ماندن در رادیو است.
🔸رابطه تان با موسیقی چگونه است؟
🔻 موسیقی هر سبکی دلنوازی خاص خودش را دارد انتخاب من بیشتر اوقات سبک های موسیقی با خوانش لُری و لَکی ست در عین حال که شاد هستند حُزن خاصی دارند که دلچسب تر می شوند.
سنتی و پاپ هم گوش می کنم.
🔸 سرکار خانم بیوک زاده هر نکته ای را که می‌خواهید بیفزایید پایان گفتگو دست شماست :
🔻 سپاسگزارم از وقتی که گذاشتید
دغدغه ای غیر رادیو ندارم
رادیوی امروز با رادیو سال های گذشته متفاوت شده است اما مهم ترین اصل حفظ شأن رادیو و گویندگان است.
برنامه سازان رادیویی وظایف شان بیشتر شده ، برای تولید هر برنامه به اولویت ویژگی های رادیو و در دسترس بودن فراوان آن برای شنوندگان توجه شود
و« حُرمت عشق ما گویندگان به رادیو را مثل همیشه نگهدارند».