✍️مریم چراغیان
از شب گذشته، سریالی در شبکه استانی ایلام روی آنتن رفت که علی‌رغم حال و روز این روزهای مردم، نام آن را “حال خو” گذاشته‌اند.
نام این سریال ارتباطی با شرایط اقتصادی امروز جامعه ندارد و حول محور مرکز ترک اعتیادی به همین نام می‌چرخد.
“حال خو” به کارگردانی کمال زحمتکش، از کارگردانان زحمتکش استان، و تهیه‌کنندگی بهزاد میرزایی ساخته شده است. بازیگرانی چون استاد عزت آقایی، از بزرگان و خاک‌خوردگان صحنه تئاتر و تلویزیون، نقی پناهیان از چهره‌های قدیمی و دوست‌داشتنی، و البته همان چهره‌های همیشگی شبکه ایلام همچون حسن تولیده و احمد افروز در آن حضور دارند. در کنار آن‌ها، چند چهره جدید نیز معرفی شده‌اند، اما نقشی کلیدی در داستان ندارند.
یکی از نخستین نقدهایی که به این سریال وارد است، تکرار مداوم چهره‌ها و عدم معرفی بازیگران جدید به مخاطبان است.
قبول کنیم که برای بیننده خسته‌کننده است که یک بازیگر را هم در همایش‌های رسمی، هم در برنامه زنده “مانگه‌شو” و هم در سریال آخر شب ببیند! تجربه‌ای که در سطح ملی با حضور پررنگ مهران رجبی به خستگی مخاطب انجامید، حالا در مقیاس استانی توسط صداوسیمای ایلام تکرار می‌شود.
عدم اعتماد به بازیگران توانمند تئاتر، که بارها اخبار موفقیت ملی‌شان منتشر شده، جای سؤال دارد. حضور این هنرمندان مستعد می‌توانست کیفیت آثار تلویزیونی استان را ارتقا دهد و خلأ آن‌ها کاملاً محسوس است. امیدواریم در تولیدات آینده، شاهد بهره‌گیری از چهره‌های تازه باشیم.
اما موضوعی که بهانه‌ای شد برای تماشای این سریال و نگارش این یادداشت، نام آن است: “حال خو”.
در زبان کُردی واژه‌ای به نام “خو” نداریم و معمولاً از کلمات “خاس” و “خوه‌ش” برای بیان حال خوب استفاده می‌شود. “خو” واژه‌ای لُری است که به‌مرور به دایره لغات ایلامی وارد شده است. ای‌کاش نویسنده سریال با دقت و تحقیق، نامی را برمی‌گزید که با اصالت زبانی و فرهنگی استان همخوانی داشته باشد، چراکه این نام، سال‌ها در ذهن مردم باقی خواهد ماند.
با احترام به همه لُرزبانان ایلامی، اما اگر قرار بود نامی با گویش لُری انتخاب شود، بهتر بود لباس و گویش بازیگران نیز با آن هماهنگی داشته باشد.
با این‌حال، ساخت سریالی با محوریت اعتیاد و در قالب طنز، ایده‌ای ارزشمند و قابل‌تقدیر است. با توجه به حجم بالای آسیب‌های اجتماعی در استان و رهاشدگی این حوزه، چنین تولیداتی می‌توانند نقش مؤثری در آگاهی‌بخشی و فرهنگ‌سازی داشته باشند.